Câu chuyện miêu tả cuộc phiêu lưu của A Q, một chàng trai thuộc tầng lớp bần nông, ít học và không có nghề nghiệp ổn định. A Q nổi bật với phương pháp thắng lợi tinh thần của mình. Chẳng hạn, mỗi khi bị đánh, anh lại nghĩ rằng “họ đang đánh cha của họ.” A Q thường rơi vào những tình huống lý luận có phần “điên rồ.” Anh ta thường bắt nạt những người kém may mắn hơn mình, nhưng lại sợ hãi trước những kẻ có địa vị, quyền lực hoặc sức mạnh hơn. Anh tự thuyết phục mình rằng mình có tinh thần cao cả hơn so với những kẻ áp bức, ngay cả khi bản thân đang phải chịu đựng sự bạo ngược và áp bức từ họ. Lỗ Tấn đã chỉ ra những sai lầm cực đoan của A Q, phản ánh tính cách của dân tộc Trung Hoa thời bấy giờ. Kết thúc tác phẩm, hình ảnh A Q bị đưa ra pháp trường vì một tội nhỏ thật sự sâu sắc và châm biếm.
***
Về phần tôi, tôi vẫn cảm thấy rằng hiện tại mình không còn phải là người có điều gì quá bức thiết, không thể không nói ra, nhưng có lẽ, do chưa thể quên hết những nỗi quạnh hiu và đau khổ trong quá khứ, nên đôi khi tôi không thể không gào thét lên vài tiếng, nhằm an ủi những người dũng sĩ đang bôn ba trong chốn quạnh hiu, hy vọng họ ở nơi tiền tuyến sẽ vững tâm hơn. Còn việc tiếng gào thét của tôi có hùng dũng, bi ai, đáng ghét hay buồn cười, tôi không bận tâm. Nhưng khi đã gào thét, tôi tất nhiên phải tuân theo mệnh lệnh của vị chủ tướng. Do đó, đôi khi tôi không ngần ngại viết những điều không hoàn toàn đúng với thực tế. Trong truyện *Thuốc*, tôi bỗng thêm một vòng hoa trên nấm mộ của anh Du, hay trong truyện *Ngày mai*, tôi không kể về việc chị Tư Thiền cuối cùng vẫn không nằm mộng thấy đứa con của mình, vì vị chủ tướng lúc đó không muốn người ta rơi vào chỗ tiêu cực. Còn tôi, tôi không muốn mang nỗi quạnh hiu mà tôi cho là đau khổ để làm ảnh hưởng đến những người thanh niên đang ôm ấp những mộng đẹp như tôi đã từng trong thời niên thiếu.
Nói như vậy có thể thấy rằng tiểu thuyết của tôi còn xa với nghệ thuật, thế mà đến nay vẫn mang tên tiểu thuyết, thậm chí giờ đây còn có dịp xuất bản thành tập nữa. Dù thế nào đi chăng nữa, không thể không công nhận đó là một điều may mắn. Dù điều may mắn này khiến tôi không yên tâm, nhưng nghĩ rằng trong đời vẫn còn có người đọc, tôi cũng cảm thấy thích thú như thường.
Vì vậy, tôi đã thu thập những truyện ngắn của mình và in lại với lý do như đã nói, nên đặt tên là Gào Thét.
*Lỗ Tấn*
Bình luận truyện